Bank Loan Rule: ભારતીય બેંકિંગ ક્ષેત્રે છેલ્લા કેટલાક વર્ષોમાં ઘણી પ્રગતિ કરી છે. આજે ભારતમાં લગભગ દરેક વ્યક્તિનું બેંક ખાતું છે. ભારતીય બેંકો પણ ખુલ્લેઆમ લોનનું વિતરણ કરી રહી છે. રિઝર્વ બેંક ઓફ ઈન્ડિયા (RBI) એ લોન આપવા માટે બેંકો માટે નિયમો બનાવ્યા છે, જેનું બેંકોએ દરેક સંજોગોમાં પાલન કરવાનું રહેશે. પરંતુ, હવે આરબીઆઈને ખબર પડી છે કે કેટલીક બેંકો આ નિયમોનું પાલન ન કરીને ગ્રાહકો સાથે છેતરપિંડી કરી રહી છે. આ કારણોસર, સેન્ટ્રલ બેંકે હવે આવી ‘ચાલતી બેંકો’ પર કડક કાર્યવાહી શરૂ કરી છે. જો તમે પણ બેંકમાંથી લોન લીધી હોય અથવા લોન લેવાના છો, તો તમારે બેંક દ્વારા વસૂલવામાં આવતા વ્યાજ અને ફીને પણ ધ્યાનથી જોવી જોઈએ. એવું ન બને કે બેંક ગુપ્ત રીતે તમારું ખિસ્સું ઉપાડતી હોય.
લોન સંબંધિત નિયમો
માર્ચ 2024 માં હાથ ધરવામાં આવેલી તપાસમાં, આરબીઆઈએ શોધી કાઢ્યું હતું કે ઘણી બેંકો લોનના વ્યાજની વસૂલાતમાં અયોગ્ય પ્રથાઓનો ઉપયોગ કરી રહી છે. ભારતીય રિઝર્વ બેંકે બેંકો અને અન્ય લોન આપતી સંસ્થાઓને તેમની લોન આપવાની પદ્ધતિઓની સમીક્ષા કરવા સૂચના આપી છે. આમાં તેઓ કેવી રીતે નાણાંનું વિતરણ કરે છે (ચેક અથવા એકાઉન્ટ ટ્રાન્સફર દ્વારા) અને તેઓ કેવી રીતે વ્યાજ અને અન્ય ફી વસૂલ કરે છે તેનો સમાવેશ થાય છે. આરબીઆઈ ઈચ્છે છે કે લોન આપવામાં સંપૂર્ણ પારદર્શિતા જાળવવામાં આવે અને ગ્રાહકે લોન લેતા પહેલા બધું જ જાણવું જોઈએ.
Read More- SBI Xpress Flexi Loan: માત્ર 5 મિનિટમાં 1 લાખથી 25 લાખ સુધીની લોન ગૅરંટી વગર
કેટલીક બેંકો પર આવા આરોપો લાગ્યા છે
એક રિપોર્ટ અનુસાર, રિઝર્વ બેંકને જાણવા મળ્યું છે કે લોન આપતી વખતે કેટલીક બેંકો ગ્રાહકો પાસેથી ખોટી રીતે વ્યાજ વસૂલતી હતી. ઉદાહરણ તરીકે, લોન મંજૂર થયા પછી પણ વ્યાજ લેવામાં આવી રહ્યું હતું અથવા લોનની રકમ માટે ચેક આપવામાં વિલંબ થયો હતો. તેવી જ રીતે, કેટલાક કિસ્સાઓમાં, ગ્રાહકે મહિનાના મધ્યમાં લોન લીધી હોવા છતાં આખા મહિના માટે વ્યાજ વસૂલવામાં આવતું હતું. જો લોનનો અમુક ભાગ વહેલો ભરપાઈ થઈ જાય તો પણ બેંક સમગ્ર રકમ પર વ્યાજ વસૂલતી હતી.
આ RBIનો નિયમ છે
આ તમામ ખોટી પ્રથાઓને રોકવા માટે આરબીઆઈએ કડક પગલાં લીધા છે. બેંકોએ હવે આ પદ્ધતિઓનો ઉપયોગ બંધ કરવો પડશે. જો કોઈપણ બેંકે ગ્રાહકો પાસેથી વધારાનું વ્યાજ અથવા ફી વસૂલ કરી હોય તો તેણે તેને ગ્રાહકોને પરત કરવાની રહેશે. કેન્દ્રીય બેંકે જે સૂચના આપી છે તે એ છે કે બેંકોએ લોન વિતરણ માટે ચેકને બદલે ઓનલાઈન ટ્રાન્સફર જેવી ઝડપી પદ્ધતિઓનો ઉપયોગ કરવો જોઈએ.
Read More-ATMમાંથી નીકળતી નોટ ફાટી જાય ત્યારે ચિંતા કરશો નહીં, આ છે RBIના નિયમો